Trong những năm gần đây có thể thấy phương pháp ABA đã và đang được ưu tiên lựa chọn làm phương pháp can thiệp cho trẻ có nhu cầu đặc biệt nói chung và trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ nói riêng vì:
- ABA là phương pháp can thiệp sớm có chứng cứ khoa học nhất. Chính phủ Mỹ và Úc trợ cấp phí can thiệp cho các trẻ đặc biệt nếu trẻ đó can thiệp theo ABA. Các phương pháp khác không được trợ cấp.
- Các nhà chuyên gia và can thiệp viên áp dụng các “nguyên tắc” trong phương pháp can thiệp hành vi ABA giúp tăng cường các hành vi hữu ích, mong muốn và giảm thiểu các hành vi có thể cản trở việc học tập hoặc các hành vi có thể gây hại. Ngoài ra,“ABA” được sử dụng để tăng cường các kỹ năng ngôn ngữ và giao tiếp, hay sử dụng để cải thiện khả năng chú ý, tập trung, kỹ năng xã hội, trí nhớ và học thuật.
- Sử dụng ABA để dạy các kỹ năng để thay thế các hành vi có vấn đề: để trẻ có thể học “được phép làm, nên làm gì” hoặc “không được phép, không nên làm gì”.
- Tăng cường hành vi tích cực và giảm hành vi có vấn đề: các quy trình củng cố giúp tăng cường hành vi tập trung vào nhiệm vụ hoặc tương tác xã hội và giảm các hành vi như tự gây thương tích hoặc hành vi rập khuôn.
- Duy trì hành vi: Dạy các quy trình tự kiểm soát và tự giám sát để duy trì và khái quát hóa các kỹ năng xã hội liên quan đến công việc
- Thay đổi phản ứng với hành vi của trẻ: Những phản ứng này có thể vô tình “khuyến khích” cho hành vi có vấn đề.
- Tăng cường các kỹ năng học tập, xã hội, và tự lực của trẻ
- Cải thiện khả năng tập trung vào nhiệm vụ, tuân thủ nhiệm vụ, và tăng cường động lực thực hiện.
- Nhắm đến mục tiêu cải thiện các kỹ năng nhận thức: Giúp trẻ có nhiều cơ hội học tập hơn.
- Khái quát hóa hoặc chuyển hành vi từ tình huống hoặc phản ứng này sang tình huống hoặc phản ứng khác: từ việc hoàn thành các bài tập được giao trong phòng can thiệp sang việc làm bài trong lớp học và sinh hoạt
Nhìn chung, ABA tập trung vào các chiến lược củng cố tích cực, để có thể giúp ích cho những học sinh đang gặp khó khăn trong học tập hoặc trong việc học các kỹ năng mới. ABA cũng có thể giải quyết các hành vi có vấn đề làm cản trở hoạt động thông qua một quá trình được gọi là “đánh giá hành vi chức năng.” Điều này cho thấy tính hiệu quả trong can thiệp đối với trẻ có nhu cầu đặc biệt nói chung và trẻ mắc rối loạn phổ tử kỷ (ASD) nói riêng.
Tác giả: Nhóm chuyên viên can thiệp ABA trung tâm Sống Trẻ
