ABA là tên gọi tắt của “Applied Behavior Analysis”- Phân tích hành vi ứng dụng, phương pháp này được phát triển từ những năm 1960, bới Tiến Sĩ Ivar Lovaas (giáo sư tâm lý tại trường đại học Califonia- Los Angeles) dựa trên nền tảng là hành vi có điều kiện – của Skinner và Pavlov.
ABA được xem là một ngành khoa học, dựa trên “quy luật” chung về cách thức hoạt động của hành vi và quy trình học tập, được tổ chức US Surgeon General và Hiệp Hội Tâm Lý Học Hoa Kỳ (American Psychological Association) xem là một phương pháp điều trị thực hành “tốt nhất” dựa trên bằng chứng khoa học. Có nghĩa là ABA đã đáp ứng các yêu cầu của các thử nghiệm khoa học về tính hữu ích, chất lượng và hiệu quả của nó.
Phương pháp ABA là phương pháp lấy hành vi làm trung tâm, các nhà tâm lý học hành vi tin rằng, hành vi và các kỹ năng xã hội có thể được “học” thông qua việc giáo dục và những thay đổi của môi trường. ABA giúp hiểu hơn về cách vận hành của hành vi, những ảnh hưởng của môi trường lên hành vi và “sự học” được diễn ra như thế nào. ABA tập trung vào sự thích nghi và phù hợp của hành vi trong các tương giao xã hội. Điều này có nghĩa là nhà trị liệu sẽ đưa ra một nhiệm vụ cho đứa trẻ và sử dụng kỹ thuật huấn luyện để giúp trẻ thực hiện nhiệm vụ một cách thuần thục và tự chủ. Mỗi nhiệm vụ cho trẻ bao gồm một yêu cầu thực hiện một hành động cụ thể, phản hồi từ đứa trẻ, và phản hồi từ phía người trị liệu. Nhiệm vụ được chia nhỏ thành nhiều phần hoặc nhiều lần. Mỗi khi một nhiệm vụ được hoàn thành tốt, một phần thưởng được đưa ra để củng cố hành vi hoặc nhiệm vụ đó.
Có thể thấy ABA là một phương pháp mang nghĩa rộng nên khó có thể định nghĩa một chương trình điển hình sẽ như thế nào. Tuy nhiên, theo khuyến cáo thời lượng cho một trẻ nên từ 2-3 giờ cho một buổi học. Và cứ 3-5 phút cho mỗi nhiệm vụ. Sau khoảng 45-60 phút sẽ nghỉ giải lao 10-15 phút. Cần khoảng 25-40 giờ học ABA mỗi tuần.
Mặc dù các chương trình giảng dạy kỹ năng thường được thực hiện bởi các nhà trị liệu hành vi hoặc can thiệp viên, nhưng cha mẹ cũng nên được huấn luyện các kỹ năng quan trọng để giúp con mình chuyển tiếp áp dụng những gì đã học trong chương trình trị liệu vào đời sống hàng ngày. Chương trình can thiệp cần thiết cho mỗi đứa trẻ là khác nhau dựa trên tình trạng và nhu cầu của trẻ, để biết được chương trình can thiệp như thế nào là phù hợp với con mình các phụ huynh và trẻ nên được tham gia vào quá trình đánh giá ban đầu bao gồm:
- Phỏng vấn chi tiết với cha mẹ
- Phương pháp đánh giá Đánh Giá Các Kỹ Năng Ngôn Ngữ và Học Tập Cơ Bản “ABLLS-R”
- Đánh Giá Hành Vi Bằng Lời và Chương Trình Xếp Lớp “VB-MAP”
Một chương trình ABA được xem là hiệu quả khi có đầy đủ các điều kiện về:
Lập chương trình – Chương trình phải được lập ra sau khi đã tiến hành đánh giá chi tiết và được điều chỉnh theo khuyết tật và kỹ năng cụ thể của trẻ. Phải cân nhắc đến những lựa chọn ưu tiên của gia đình và người học khi xác định các mục tiêu điều trị. Phải kết hợp các nhiệm vụ khái quát hóa vào chương trình để đảm bảo thực hiện các kỹ năng trong nhiều môi trường.
Lập chương trình chức năng – Các mục tiêu đã chọn phải mang lại lợi ích và hiệu quả cho học sinh và tăng cường hoặc nâng cao chất lượng sống của các trẻ. Phải kết hợp các phương pháp trị liệu phân tích hành vi sao cho trẻ có cơ hội học tập theo các cách khác nhau.
Giám sát – Chương trình phải được thiết kế và giám sát bởi một Chuyên Viên Phân Tích Hành Vi Có Chứng Nhận của Hội Đồng (Board Certified Behavior Analyst, BCBA) hoặc một người có giấy chứng nhận năng lực tương tự. Những người giám sát phải có nhiều kinh nghiệm làm việc với trẻ tự kỷ
Điều kiện thực hành – Tất cả những người tham gia phải được đào tạo đầy đủ, cùng với những người giám sát hỗ trợ, giám sát và đào tạo liên tục trong thời gian tham gia chương trình.
6Thu thập dữ liệu – Phải thường xuyên ghi chép và phân tích dữ liệu về quá trình học kỹ năng và giảm thiểu hành vi. Người giám sát cần xem xét những dữ liệu này và sử dụng để đánh giá sự tiến bộ của trẻ và cung cấp thông tin cho quy trình lập kế hoạch chương trình.
….………………………………………………………..
Để hiểu và được can thiệp ABA chính thống cho trẻ có nhu cầu đặc biệt. Hãy liên hệ với chúng tôi. Vui lòng bấm vào liên hệ
