Trẻ chậm nói, cha mẹ nên biết

Dấu hiệu nhận biết trẻ chậm nói

    DẤU HIỆU TRẺ CHẬM PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ

    Những ai đã làm cha mẹ đều luôn mong muốn con mình thật khoẻ mạnh, thông minh và phát triển một cách tốt nhất. vì vậy, khi thấy con mình chưa nói được, chưa nói từ đơn, chưa có khả năng nói câu ngắn so với tuổi hoặc con chậm hơn so với các bạn đồng trang lứa thì cha mẹ lo lắng là điều dễ hiểu. Để cha mẹ có thể phát hiện sớm vấn đề của con mình thì dưới đây là 7 dấu hiệu cha mẹ cần lưu ý:

    1. Không cười, không đáp ứng khi trẻ được 6 tháng.
    2. Không có sự tương tác bằng âm thanh khi được 9 tháng.
    3. Không bập bẹ lúc 12 tháng.
    4. Không tương tác bằng cử chi lúc 12 tháng.
    5. Chưa nói từ đơn lúc 16 tháng.
    6. Chưa nói được câu 2 đến 4 từ rõ ràng lúc 24 tháng.
    7. Mất kĩ năng ngôn ngữ ở bất kì lứa tuổi nào.

    Nếu trẻ có các dấu hiệu trên, phụ huynh cần phải hiểu thế nào và làm sao để giúp trẻ:

    1. Các dạng chậm nói

    Chậm nói có nhiều dạng khác nhau, với các tên gọi khác nhau; tuy nhiên có thể chia chậm nói thành hai nhóm.

    - Nhóm thứ nhất là chậm nói thường (thuật ngữ là rối loạn phát triển ngôn ngữ), nhóm này trẻ thường nghe hiểu tương đối tốt nhưng khó khăn khi sử dụng lời nói. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến nhóm chậm này như; di truyền, môi trường thiếu kích thích, vấn đề tâm lý ở trẻ, … Nhóm trẻ này can thiệp dễ dàng hơn nhưng không nên chủ quan bỏ qua khi trẻ bắt đầu biết nói. Vì phát triển bằng bạn cùng trang lứa thì sau này trẻ mới học tập tốt được.

    - Nhóm thứ hai là chậm nói kết hợp với; rối loạn phổ tự kỷ, tăng động giảm chú ý, khuyết tật trí tuệ, rối loạn giao tiếp, apraxia, …v.v. Một số trẻ nhóm này khi khám không kỹ thường hay chẩn đoán rối loạn ngôn ngữ (đúng nhưng chưa đủ). Nhóm trẻ này can thiệp khó hơn. Ưu tiên can thiệp các khó khăn hành vi và giao tiếp hơn là lời nói.Các mốc phát triển ngôn ngữ

    1. Phương án tiếp cận can thiệp

    - Nếu trẻ chậm nói phụ huynh cần làm là đo thính lực (lưu ý đo thính lực chứ không phải là kiểm tra lưỡi). Trẻ nói được hay không là do thính lực và trí tuệ (biểu tượng trên não) chứ không phải do cái lưỡi.

    - Khám ở đâu: Sau khi đo thính lực, các ba mẹ cần cho trẻ đến khám Nhi khoa phát triển (Bác sĩ thực hành Nhi khoa phát triển - không có khái niệm bác sĩ Tâm lý), hoặc thăm khám âm ngữ trị liệu để có định hướng can thiệp phù hợp với trẻ.

    - Sau khi có chẩn đoán, trẻ cần được đánh giá/lượng giá về mặt ngôn ngữ bởi các chuyên viên Âm ngữ trị liệu. Sau đó, thiết kế một chương trình can thiệp toàn diện cho trẻ.

    - Đối với trẻ thuộc nhóm một, chỉ cần can thiệp âm ngữ trị liệu là đủ. Nhưng đối với trẻ thuộc nhóm thứ 2, thì cần rất nhiều ngành cùng can thiệp. Ưu tiên cho việc hỗ trợ giao tiếp là bắt buộc chứ không phải hướng đến lời nói.

    Tác giả: Trịnh Văn Điềm/Dì Thu Phương (Chuyên viên tâm lý và Âm ngữ trị liệu)

    ….…………………………………………………………..

    Phụ huynh cần tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp cho trẻ. Liên hệ với chúng tôi để được giúp đỡ.

    TRUNG TÂM SỐNG TRẺ                       Hotline: 0983 907 185